Nawigacja |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
W dniu 25.11.2017r odbyła się wycieczka do Cmentarzyska Kurhanowego w Samławkach. Po obejrzeniu cmentarzyska mieliśmy okazje zwiedzić kościółek w Otrach.
Przy tej okazji dziękujemy p. Ewie za możliwość zwiedzenia kościółka
Grupa "Aktywni Seniorzy w Bęsi" robi się aktywna.
Zapraszamy na kolejne wycieczki.
Spacer do cmentarzyska korhanowego
Oglądamy kurhany
kościółek w Otrach
JUŻ RUSZYLIŚMY Z ZADANIAMI PROJEKTU
osiedle z wiatrakiem
Zdjęcie osiedla z wiatrakiem wykonane pod koniec lat 60-tych
Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy i osiedle przy jeziorze Bęskim
Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy
Bęsia 28.03.2010r
Szukaj na mapie:
http://wmapa.pl/#pi=2202911
oraz
http://wikimapia.org/#lat=53.9393151&lon=21.012554
2&z=13&l=28&m=s&v=9
Urząd Gminy w Kolnie >>> http://bip-kolno.sprint.com.pl/
Bęsia (dawniej: Bansē, Bansen) - powstała z połączenia wsi Bansen i Neusorge (Nowa Troska - Kłopotowo) i pierwotna jej nazwa brzmiała BANZE od nazwiska pierwszego zasadźcy Prusa Banze.
W 1370r niewielki obszar puszczański pomiędzy Barczewem i Reszlem był jedynym jeszcze miejscem na terenie Warmii biskupiej, który było nie zasiedlone. Wiódł tędy szlak odwetowych wypraw litewskich. Aby im zapobiec, musiało dojść do ostatecznego uregulowania granic pomiędzy posiadłościami biskupimi i krzyżackimi. Nastąpiło to w roku 1374.
Pierwsza udokumentowana wzmianka osady posiada datę 3 września 1379r. Sam dokument lokacyjny dla Bęsi sporządzony został 13 grudnia 1389r i zawiera następujące dane: ..od biskupa warmińskiego - Mikołaj Lengmann otrzymuje do zasiedlenia 70 włók z czego 7 włók dla sołtysa, a 4 włóki dla proboszcza. Z pozostałych włók osadnicy mają płacić czynsz po 1/2 grzywny od włóki.
AKT LOKACYJNY WSI BANSEN
13 GRUDNIA 1389R
ŻRÓDŁO: Codex diplomaticus Warmiensies oder Regesten und Urkunden zur Geschichte Ermlands. Bg.3, Urkunden der Jahre 1376-1424 nebst Nachtragen (Tom 3, pozycja nr 238, strona 202) Autor Carl Peter Woelky (1822-1891) wydawca - Eduard Peter, miejsce wydania Braunsberg; Leipzig, data wydania 1874
Granicę Bęsi w I dokumencie lokacyjnym stanowiły: Węgój, Stryjewo, zamek biskupi w Biskupcu, Kruzy, Kolno, Kabiny.
Osada w 1397r otrzymała przywilej na młyn i potwierdzenie jego nastąpiło 8 sierpnia 1527r dla ówczesnego właściciela majatku lennego Stanisława Ossara. W 1399r otrzymała też przywilej na karczmę. Istnienie kościoła nie jest udowodnione. Przypuszczalnie został on zniszczony wraz z całą osadą w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521i nie został już odbudowany, a mieszkańcy wsi od tamtej pory korzystają z kościoła parafialnego w Kolnie.
W dniu 8 sierpnia 1527 osada sprzedana została przez biskupa Maurycego Ferbera szlachcicowi z Mazowsza Stanisławowi Ossarowi (szlachcicowi z okregu Łomży Księstwa Mazowieckiego), za 600 grzywien na prawie magdeburskim z obowiązkiem jednej służbykonnej, czynszem rekognizacyjnym i płużnym, przy czym ostatni mial obowiązek od roku 1533. Ossar nie zdołał zagospodarować wsi. Drogą kupna majatek w dniu 10.01.1537r przeszedł w ręce burgrabiego reszelskiego Krzysztofa Wandkowskiego, któremu biskup zmienił prawo z magdeburskiego na chełmińskie.
Od 1598 do 1657 właścicielem Bęsi był szlachcic Jan Biki. Kardynał Andrzej Batory (bratanek króla Stefana batorego), biskup warmiński w latach 1589-1599, zapalony myśliwy kazał w Bęsi wybudować dworek myśliwski, z którego odbywały się polowania w towarzystwie licznych książęcych gości. W latach 1720-1730 dworek ten przebudowano mi.n dobudowano dwa skrzydła boczne.
Budowę młyna murowanego - wiatraka typu holenderskiego rozpoczęto w roku 1808, a ukończono w 1810r. Pracował on do roku 1955, kiedy to w lutym gwałtowna wichura "zniosła" dach, uszkodziła koło paleczne i zerwała skrzydła. W roku 1962 wiatrak służył jako magazyn.
Na odpusty do Świętej Lipki przez Bęsię przebiegła jedna z dróg pątniczych (w gwarze warmińskiej zwana "Łosiera"). U schyłku XIX w. i na początku XX stulecia pielgrzymki zatrzymywały się w Bęsi na wypoczynek, a ówcześni właściciele majątku obdarowywali ich gomułkami sera przygotowywanymi specjalnie na ten cel we własnej serowni.
Kolejnymi właścicielami majątku i pałacu w Bęsi byli:
1527-1537 - Stanisław Ossar (szlachcic z okręgu ŁomżyKsięstwa
Mazowieckiego)
1537-1598 - Krzysztof Wandkowski (szlachcic pruski, burgrabia reszelski)
1598-1657 - Jan Biki (szlachcic)
1667-1702 - Braun (mieszczanin)
1724 - Piotr Burchert dziedzic Bęsi (szlachcic)
1746 - Stanisław Hozjusz z Bezdan (szlachcic z Badenii)
1756 - Hatten (szlachcic z Warmii)
1790-1794 - Ribbeck (szlachcic z Marchii
1794-1843 - Carll Otto Benjamin Knoblauch (szlachcic z Miśnii,
starosta reszelski)
1843 - von Lavergne-Peguilhen (szlachcic, starosta
powiatu reszelskiego)
1856-1862 - Deckenbroock-Freiherr Droste zu Rulahoff
(szlachcic Westfalii)
1915-1944 - von Stockhausen (szlachcic z Westfalii)
1945 – Zespół PGR w Górowie
1958 – Rolniczy Rejonowy Zakład Doświadczalny
1975 – Wojewódzki Ośrodek Postepu Rolniczego
1991 – Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa
1998 – własność prywatna –Maria Skowrońska z Warszawy
(w/g opracowania E.Niepokoyczyckiej i J. Czarnockiego)
14 października 1788 na wniosek Biskupa Ignacego Krasickiego Rejencja w Królewcu przyznała fundusze na budowę szkoły w Bęsi. W kwietniu 1857r w pałacu mieściła się siedziba powiatu reszelskiego i urząd stanu cywilnego. W latach 1920-1923 zbudowano drogę bitą: Biskupiec-Bęsia-Reszel.
W 1945r w Bęsi utworzono PGR, który należał do Zespołu PGR w Górowie, a w 1956r utworzony został Rolniczy Rejonowy Zakład Doświadczalny, który zajmował się upowszechnianiem postępu rolniczego na terenie ówczesnego województwa olsztyńskiego. Po reformie administracyjnej Polski w 1975 zmianie uległa nazwa zakładu na Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego. W ramach WOPR funkcjonowały dwa piony: produkcji rolniczej i wdrożeniowo-upowszechnieniowy. W latach 1958-1973 dyrektorem RRZD Bęsia był Stanisław Kurek, a po nim Władysław Kotulak. W czasie RRZD odwiedził Edward Gierek. Pod koniec lat siedemdziesiątych nad Jeziorem Bęskim wybudowano ośrodek szkoleniowy, który obecnie występuje pod nazwą Ośrodek Wypoczynkowo-Szkoleniowy Bęsia (własność osoby fizycznej). Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Bęsi został zlikwidowany w 1991r, Zmieniono jego siedzibę. Obecnie występuje pod nazwą Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Olsztynie W Bęsi w czasie, gdy był RRZD funkcjonowała też Zasadnicza Szkoła Rolnicza i zakładowa przychodnia lekarska.. Obecnie funkcjonuje szkoła podstawowa i przedszkole, centrum kultury.
Szkoła Podstawowa im Bojowników o Wolność Warmii i Mazur
w Bęsi
Centrum Kultury w Bęsi
ZABYTKI w Bęsi:
Zespół pałacowy (1720-1730) rej zabytku od 1949r, park od 1967r
- zdj. rok 2009
Lata 70-te klomb przed pałacem
Tak wyglądał pałac w 1720r - symulacja komp. - opracował . M. Gass
Wiatrak holenderski (1810) – byłe muzeum młynarstwa powietrznego
- rej. zabytku od 1967r zdj. rok 2009
MIESZKAŃCY:
1783 - wieś wraz z folwarkiem liczyła 17 budynków mieszkalnych
1820 - 177 mieszkanców,
1848 –142,
1939 – 244,
1978 - 392
1997 – 576
2009 - 526
2010 - 516
|
|
|
|
|
|
|
Łącznie stronę odwiedziło 170610 odwiedzający (447967 wejścia) |
|
|
|
|
|
|
|